پيام نفت -رسانه خبري تحليلي نفت، گاز و انرژي : وقتي نفت تمام شد، چه بسوزانيم؟
شنبه، 1 آذر 1393 - 21:48 کد خبر:31278
پيام نفت:
(منبع : كانون دانش)
راي بيشتر ما بخشي از جاذبه نفت احتمالا در سهولت استفاده از آن بوده است.
همين يك ماده به ما خوراك، گرما، مواد شيميايي، دارو، لباس و بالاتر از همه، امكان حركت داده است. بنابر اين براي ما طبيعي است كه به دنبال تنها يك جايگزين پاكيزه و ساده براي نفت باشيم كه همه اين كارها را بكند. اما واقعيت تلخ اين است كه هيچ چيزي نمي تواند همه كارهايي را بكند كه از نفت بر مي آيد. فعلا كه نمي تواند و شايد هرگز هم نتواند.
صرفه جويي براي مصارف اساسي
از اين رو، برنامه ريزي براي دوران پايان نفت كه به سرعت فرا مي رسد، به اين معني است كه ما مي پذيريم بايد به جاي يافتن يك راه حل بزرگ، به چندين راه حل جزيي متوسل شويم .اين به معناي پذيرفتن اين نكته است كه كارهايي هست كه فقط نفت مي تواند بكند. اين همچنين بدان معناست كه ما بايد فهرستي از نيازهاي اساسي خود نيز فراهم آوريم. احتمالا مصارف دارو سازي و كشاورزي در صدر اين فهرست قرار خواهد گرفت. پس از آن، نوبت به راههاي مختلف توليد انرژي مي رسد كه بيشتر آنها بايد از منابع انرژي تجديد شونده به معناي منابع طبيعي پايان ناپذير تامين شود.
انرژي هيدروژني به شكل سنتي آن مدت هاي طولاني است كه مرسوم بوده است. اين نوع انرژي از مهار قدرت آب جاري، مانند آسياب هاي آبي قديمي، توليد مي شود. انرژي هيدروژني، توليد آلودگي نمي كند، اما فقط در جايي كارآيي دارد كه آب موجود باشد: احداث سد به ندرت پاسخگوي اين نياز است. انرژي موج شكل هاي جديدتري از نيروي توليد شده از آب است كه تقريبا فقط در كشورهاي ساحلي امكان پذير است؛ در هر حال توليد گسترده اين نوع انرژي ها راه درازي در پيش دارد.
بسياري از كارشناسان هيدروژن را سوخت آينده مي دانند و شايد هم واقعا يك روزي چنين باشد. هيدروژن، يكي از اجزاي تشكيل دهنده آب، منبعي نامحدود است و باعث آلودگي نمي شود. اما در حال حاضر ذخيره كردن و انتقال آن دشوار است و تهيه آن متكي به مصرف الكتريسته است كه اين الكتريسيته يا بايد منشاء آبي داشته باشد يا سوخت فسيلي. شايد وقتي الكتريسيته عمدتا از طريق انرژي خورشيدي تهيه شود، انرژي هيدروژني نيز جاي خود را در ميان سوخت هاي قابل دسترس آينده پيدا كند. حتي در كشور ابري مانند بريتانيا، پانل هاي خورشيدي نصب شده بر بام خانه ها مي تواند الكتريسيته آنها را تامين كند.
مكمل هاي با ارزش
اما اين نوع انرژي ها نمي توانند بلاانقطاع توليد شوند، پس ما هميشه به نوعي انرژي پشتيبان، مثلا نوعي باطري، نياز داريم. نيروي باد: توربين هاي بادي، شكل مدرن آسياب هاي بادي، مي توانند در كشورهاي پر بادي مانند بريتانيا مقادير مناسبي انرژي توليد كنند.اين توربين ها مانند پانل هاي خورشيدي قادر نيستند 24 ساعت روز انرژي توليد كنند و معمولا ساكنان نقاطي كه اين توربين ها نصب شده اند، از سر و صدا، هيبت بزرگ آنها و خطري كه براي پرندگان دارند، شاكي هستند.
سوخت زيستي (بيوفيول)، شامل محصولات زراعي و مواد خاصي مانند تفاله چغندر قند مي شود كه نيروگاه ها مي توانند به جاي سوخت فسيلي از آن استفاده كنند.
يك نيروگاه در بريتانيا از فضله مرغ و باقيمانده دام هايي كه در جريان اپيدمي جنون گاوي نابود شدند به عنوان سوخت استفاده مي كند. در كشورهاي در حال توسعه هم از چوب، با اين كه كم ياب است، و همين طور مدفوع چهارپايان، كه براي تقويت خاك زراعي فرسوده لازم است، به عنوان سوخت استفاده مي شود.
گزينه هاي دراز مدت
انرژي زمين گرمايي (Geothermal)، را از حرارت بالاي مركز زمين توليد مي كنند. اين انرژي يا از صخره ها و آبي كه نزديك به سطح زمين است، يا حفر چاه هاي عميق به دست مي آيد. اين نوع انرژي در اغلب ساختمان هاي كشور ايسلند و شمار زيادي از كشورهاي ديگر مورد استفاده است. با استفاده از تفاوت دما ميان عمق و سطح آب اقيانوس ها كه در معرض تابش نور خورشيد بوده است، مي توان الكتريسيته توليد كرد. بنابر يك تحقيق، يك دهم درصد از انرژي خورشيدي تابش شده به اقيانوس ها، مي تواند بيش ار بيست برابر انرژي مصرفي قاره آمريكاي شمالي را تامين كند. اما دسترسي گسترده به اين نوع انرژي نيز راه درازي در پيش دارد.
ذخائر گاز ممكن است بيشتر از نفت دوام بياورد. ذغال سنگ به وفور يافت مي شود اما سوزاندن اين نوع سوخت به گرمايش زمين دامن مي زند وسوختي آلوده كننده تر از نفت تلقي مي شود. انرژي هسته اي باعث توليد گازهاي گلخانه اي نمي شود اما عيوب متعددي دارد. بسياري از مردم با استفاده از اين نوع انرژي مخالفند چون معتقدند نه تنها منبع انرژي خطرناك است بلكه جمع آوري و دفن زباله هاي آن نيز تاكنون با خطرات ايمني زيادي همراه بوده است.
مشكل جا به جايي
در اين ميان سوخت ديگري وجود دارد به نام "سوخت پنجم". سوخت پنجم همان حفظ و همچنين كاهش اتلاف انرژي است. تلويزيون را بي دليل روشن رها نكردن، كتري را بيش از حد لازم از آب پر نكردن، لامپ اضافي را خاموش كردن و با خودرو و وسايط نقليه ديگر، سفرهاي غيرضروري انجام ندادن، همه و همه باعث كاهش اتلاف انرژي مي شود. در كنار كاهش اتلاف انرژي مي توان وسايط نقليه و ديگر امكانات مورد استفاده در زندگي روزمره را به لحاظ مصرف انرژي بهينه كرد. بسياري از سوخت هاي جايگزين در حال حاضر در دسترس هستند. سوخت هاي ديگري هم بزودي در دسترس خواهند بود و قيمت آنها نيز روز به روز كاهش خواهد يافت. بزرگترين مشكل، مشكل حمل و نقل است چون بسياري از سوخت هاي جايگزين به راحتي در خودروها قابل استفاده نيستند. به جز اين، تنها چيزي كه يادآوري آن لازم است اين است كه ما متوجه باشيم در آينده براي روشن كردن حتي يك لامپ در خانه خود تا چه حد به اين نوع سوخت ها نيازمند خواهيم بود.
آلكس كربي گزارشگر محيط زيست بي بي سي