پيام نفت -رسانه خبري تحليلي نفت، گاز و انرژي : متن نامه ي صدام به آقايان خامنه اي و هاشمي رفسنجاني

شنبه، 28 اردیبهشت 1392 - 03:02 کد خبر:15247

5 ارديبهشت ، سالروز ارسال اولين نامه ي صدام به مقامات ايران ، در سال 69 است به همين مناسبت متن كامل اولين نامه ي صدام حسين به آيت الله هاشمي رفسنجاني، رئيس جمهور وقت ايران را مي خوانيم .

صدام حسين در اين نامه كه در اول ارديبهشت ماه سال 69 و چهار ماه قبل از حمله به كويت خطاب به مقامات ايراني به نگارش درآمده است، ضمن تلاش براي نشان دادن چهره‌اي خيرخواه و صلح طلب از خود، پيشنهاد مي كند كه در سريع ‌ترين زمان ممكن در مكه مكرمه با عالي‌ ترين مقامات جمهوري اسلامي ايران ملاقات كند.

متن كامل اين نامه به همراه تحليل آن در ذيل مي‌آيد :

بسم‌الله الرحمن الرحيم

جناب آقاي علي خامنه‌اي

جناب آقاي هاشمي رفسنجاني

سلام‌ عليكم :

پيش از اين در مناسبت ‌هاي مختلف در طول جنگ، به طور مستقيم از طريق رسانه‌ هاي جمعي عراق كه تنها وسيله ممكن بود براي اعلام آنچه مي‌خواستيم به شما بگوييم، شما را مورد خطاب قرار دادم. همچنان كه متقابلا سخنان شما را از طريق رسانه‌ هاي جمعي خودتان مي ‌شنيدم.

آخرين ابتكاري كه با نيت بي‌شائبه‌اي براي تحقق صلح كامل و فراگير فرا روي شما قرار داديم، ابتكاري بود كه در پنجم ژانويه 1990 عنوان كرديم . ولي تا كنون متفقا به صلح مورد علاقه دو كشورمان راه نيافته‌ايم تا با هم از بلاياي جنگ و امكان شعله‌ور شدن مجدد آن فاصله بگيريم.

پيشنهاد كنم ملاقات مستقيمي بين ما صورت گيرد كه در آن از سوي ما، بنده خدا، فرستنده اين نامه و‌ آقاي عزت ابراهيم به همراه مجموعه‌اي از دستياران خودمان و از سوي شما آقايان علي خامنه‌اي و هاشمي رفسنجاني به همراه گروهي از دستياران شما شركت كنند.

بديهي است كه امر اخير و آنچه مي ‌تواند پايه و اساسي براي آمال و آرزوها باشد، ممكن است در هاله‌اي از حدس و گمان‌ها و تفسيرهاي شك ‌برانگيز قرار گيرد، اينك بدون تكرار ديدگاه ‌هاي قبلي خود كه مي‌تواند موجب طرح متقابل ديدگاه ‌هاي شما شده و بحث را از محدوده و اهداف سازنده خويش دور نموده و به سوي جدلي سوق دهد كه در آن عوامل اختلاف نمايان مي‌گردد و براي اينكه چنين وضعي بر توافق مورد علاقه ما در زمينه تحقق صلح قابل اجرا، فراگير و فوري، به خواست خدا نه تنها بين عراق و ايران، بلكه ميان امت عرب و ايران فائق نيايد، اين بار مستقيما شما را مخاطب قرار داده تا در اين ماه مبارك كه مسلمانان روزه دارند و به سوي نيل به رضاي خداي سبحان و متعال روي مي‌آورند، پيشنهاد كنم ملاقات مستقيمي بين ما صورت گيرد كه در آن از سوي ما، بنده خدا، فرستنده اين نامه و‌ آقاي عزت ابراهيم به همراه مجموعه‌اي از دستياران خودمان و از سوي شما آقايان علي خامنه‌اي و هاشمي رفسنجاني به همراه گروهي از دستياران شما شركت كنند.

همچنين پيشنهاد مي ‌كنم كه اين ملاقات در مكه مكرمه، قبله‌گاه مسلمانان و بيت عتيق كه مولايمان ابراهيم عليه‌السلام آن را بنا نهاد، يا در هر مكان ديگري كه بر آن توافق مي‌ كنيم برپا شود تا به ياري خدا براي تحقق صلحي كه ملت هايمان و تمامي امت اسلام در انتظار آن به سر مي‌برد، بكوشيم و بدين ترتيب خون‌هايي را كه چه بسا بار ديگر به هر علت بر زمين ريخته شود، محفوظ بداريم.

زيرا از جمله احتمالات مترتب بر وضع موجود، اينكه عوامل دست‌اندركار وقوع فتنه ميان ايران و عراق در گذشته، بار ديگر براي شروع مجدد جنگ به نحوي كه صلح را از دو كشورمان دور سازد، تلاش كنند.

شما قطعا اخبار تهديدهايي را كه از طرف صهيونيسم و برخي ابرقدرت‌ها و كشورهاي بزرگ عليه عراق و امت عرب به عمل مي‌آيد دنبال مي‌كنيد، و بي‌شك مي‌ دانيد كه هدف اصلي اين تهديدها بازگذاردن دست رژيم صهيونيستي براي به فساد كشاندن جهان است تا بتواند هر طرفي را كه سد راه باطل مي‌شود و رژيم صهيونيستي را از نيات و اطماع شرارت بارش در منطقه باز مي ‌دارد و هر تلاش گر در راه آزادي سرزمين عربي فلسطين و قدس شريف را كه براي هر مسلمان، بلكه براي هر مؤمن به خدا و كتاب‌ها و پيامبران او و روز رستاخيز گرامي است، سركوب كند.

اين نيروهاي شرور كه اميدواريم به ياري خدا آرزوهايشان نقش برآب شود و تيرهايشان به خطا رود، حتما براي از سرگيري ستيز مسلحانه و خونين بين ايران از يك طرف و امت عربي از طرف ديگر خواهند كوشيد و اينان امكانات متعددي را براي تحقق اين امر در اختيار دارند؛ در آن صورت مسلمانان نه تنها فرصت به كارگيري امكانات و توانايي‌هاي خود را در جهت آزادسازي مقدساتشان در فلسطين از دست مي‌دهند، بلكه زيان‌هاي بي‌شماري را نيز متحمل خواهند شد .

شما قطعا اخبار تهديدهايي را كه از طرف صهيونيسم و برخي ابرقدرت‌ها و كشورهاي بزرگ عليه عراق و امت عرب به عمل مي‌آيد دنبال مي‌كنيد، و بي‌شك مي‌ دانيد كه هدف اصلي اين تهديدها بازگذاردن دست رژيم صهيونيستي براي به فساد كشاندن جهان است .

به اعتقاد ما در ملاقات مستقيمي كه با هم خواهيم داشت،‌ دستيابي به آنچه عراق حق تلقي مي‌كند و آنچه ايران حق تلقي مي‌كند، قابل تحقق است؛ ملاقاتي كه راه را بر فرصت ‌طلبان و آنان كه مي‌كوشند محيط صلح و آرامش را آلوده سازند، خواهد بست، مشروط بر اينكه نيت‌ ها، صادقانه متوجه صلح خداپسندانه و مورد رضايت ملت هايمان باشد.

تا آنجا كه به ما مربوط مي‌شود، اين نيت توأم با ايماني عميق و پايدار فراهم است و در آن به جز ميل به دستيابي به حق ثابت خودمان كه هم طراز با حق ثابت شماست، چيز ديگري نيست.

من به شما پيشنهاد مي‌كنم ملاقات مزبور با توجه به اصل شتاب در كار نيك پسنديده است، در دومين روز عيد مبارك فطر و يا در هر زمان ديگري كه مورد توافق قرار مي‌گيرد، انجام شود.

در مورد سفر شما به مكه و تشريفات مربوطه از سوي كشور ميزبان، ما براساس رابطه برادري و احترام متقابلي كه با برادرانمان در پادشاهي عربستان سعودي داريم، از برادرمان ملك فهد ابن عبدالعزيز خواهش خواهيم كرد آنچه را كه براي چنين مسئله‌اي ضروري و مناسب است، فراهم كند. توضيح اينكه ما تا كنون وي را از مضمون اين نامه مطلع نكرده‌ايم.

براي تسهيل و تدارك ملاقات، ‌شايد شما هم مانند ما بر اين نظر باشيد كه فردي به نمايندگي از طرف ما در تهران و فردي به نمايندگي از شما در بغداد حضور داشته باشند و به منظور برقراري تماس‌هاي لازم بين دو پايتخت، خطوط تلفني مستقيم داير گردد.

خدايا تو خود گواه باش كه من ابلاغ كردم.

والسلام عليكم

صدام حسين

بغداد – 26 رمضان 1410 هـ

برابر با 21 آوريل 1990 م

اول ارديبهشت 1369

تحليل نامه اول صدام حسين به مقامات عالي جمهوري اسلامي ايران :

- اولين نكته اي كه در بررسي اين نامه جلب توجه مي كند، تلاشي است كه صدام حسين با مخاطب قرار دادن هم زمان رهبرمعظم انقلاب، و رييس جمهور اسلامي ايران براي ارتقاء جايگاه خود به كار مي‌گيرد. در واقع صدام كوشيده است كه طرف ايراني را راضي كند هم زمان با مذاكره با آيت الله هاشمي رفسنجاني، آيت الله خامنه‌اي، نيز در اين مذاكرات حضور داشته باشد .

- مضمون اصلي اين نامه كه در ماه رمضان سال 1410ه.ق ارسال شده، پيشنهاد برگزاري يك ملاقات مستقيم به عالي‌ترين مقامات جمهوري اسلامي ايران است. صدام در اين نامه پيشنهاد مي‌دهد كه در كوتاه ترين زمان ممكن، ملاقاتي بين او و عزت ابراهيم به نمايندگي از عراق و رهبر معظم انقلاب و آيت الله هاشمي رفسنجاني به نمايندگي از جمهوري اسلامي برگزار گردد. صدام حتي مكان مطلوب خود براي برگزاري اين ديدار را هم پيشنهاد مي‌دهد !

- عجله آشكار صدام حسين براي برگزاري اين جلسه از مسائلي است كه حتماً بايد به آن توجه كرد. صدام پيشنهاد داده است كه اين ملاقات در دومين روز عيد فطر (يعني تنها 5 روز پس از ارسال نامه) برگزار گردد.

عجله آشكار صدام حسين براي برگزاري اين جلسه از مسائلي است كه حتماً بايد به آن توجه كرد. صدام پيشنهاد داده است كه اين ملاقات در دومين روز عيد فطر (يعني تنها 5 روز پس از ارسال نامه) برگزار گردد.

شايد اين شتاب در آن مقطع زماني عجيب به نظر مي ‌رسيده است اما حوادث بعدي به خوبي نشان داد كه علت اين موضوع چه بوده است چرا كه حمله عراق به كويت كه حدود 4 ماه پس از ارسال اين نامه اتفاق افتاد نشان مي‌ دهد كه صدام در صدد بوده است كه پيش از شروع جنگ با كويت، به مسئله خود با ايران ( حداقل در كوتاه مدت ) خاتمه دهد و با خاطري آسوده از مرزهاي شرقي كشورش، به سوي جنوب لشگر كشي كند.

- به نظر مي رسد كه صدام با پيشنهاد دادن مكه مكرمه به عنوان محل ملاقات چند هدف را دنبال مي‌كرده است. ياد آوري اين نكته ضروري است كه روابط ايران و عربستان در آن مقطع زماني در پايين ترين سطح ممكن قرار داشته و در واقع صدام با ساده فرض كردن طرف مقابل، خواسته است كه با دادن نقش ميانجي به عربستان سعودي، موقعيت استراتژيك عربستان را در منطقه تقويت كند. ناگفته پيداست كه در صورت محقق شدن اين موضوع وزن طرف عراقي هم در مذاكرات احتمالي به نحو محسوسي افزايش مي‌يافت . پيگيري اين نامه ها مشخص مي‌كند كه طرف ايراني با درك صحيح اين موضوع، حاضر به پذيرش درخواست صدام نشده است.

- صدام در اين نامه كوشيده است كه خود را چهره اي خيرخواه و صلح طلب نشان دهد ؛ به عنوان مثال صدام نوشته است : " به اعتقاد ما در ملاقات مستقيمي كه با هم خواهيم داشت، دستيابي به آنچه عراق حق تلقي مي‌كند و آنچه ايران حق تلقي مي‌كند، قابل تحقق است... مشروط بر اينكه نيت ها، صادقانه متوجه صلح خدا پسندانه و مورد رضايت ملت هايمان باشد. تا آنجا كه به ما مربوط مي شود، اين نيت توأم با ايماني عميق و پايدار فراهم است ".

- استفاده صدام از واژه ها و المانهاي اسلامي و مذهبي در اين نامه به نحو چشمگيري ديده مي شود كه با توجه به سابقه رژيم بعث به عنوان يك نظام سكولار جالب به نظر مي ‌رسد. توجه به عناصر اسلامي و مذهبي براي بهبود وجهه نظام بعثي عراق شايد از همين دوره آغاز شده باشد. اين مسأله در سال هاي بعد، شكل پررنگ تري در تبليغات نظام بعثي عراق پيدا كرد.

- اصرار صدام براي جاانداختن جنگ ايران و عراق به عنوان يك جنگ ايراني ـ عربي كه در سال هاي جنگ تحميلي به شدت از سوي دستگاه تبليغاتي رژيم بعثي عراق دنبال مي‌شد ؛ بار ديگر در اين نامه مورد توجه قرار گرفته است : " اينك بدون تكرار ديدگاههاي قبلي خود... و براي اينكه چنين وضعي بر توافق مورد علاقه ما در زمينه تحقق صلح... نه تنها بين عراق و ايران، بلكه ميان امت عرب و ايران فائق نيايد... پيشنهاد مي‌كنم ملاقات مستقيمي بين ما صورت گيرد."... " اين نيروهاي شرور... حتما ً براي از سر گيري ستيز مسلحانه و خونين بين ايران از يك طرف و امت عربي از طرف ديگر خواهند كوشيد."

ذكر اين نكته لازم است كه آيت الله هاشمي رفسنجاني، رئيس جمهور وقت ايران در پاسخي كه به نامه دوم صدام داده است، در مورد اين ادعاي صدام نيز موضع گيري كرده اند .

اصرار صدام براي جا انداختن جنگ ايران و عراق به عنوان يك جنگ ايراني ـ عربي كه در سال هاي جنگ تحميلي به شدت از سوي دستگاه تبليغاتي رژيم بعثي عراق دنبال مي‌شد ؛ بار ديگر در اين نامه مورد توجه قرار گرفته است .

- آخرين نكته اي كه مي‌توان به آن اشاره كرد اين است كه صدام در اين نامه با شانه خالي كردن از زير بار اتهام شروع جنگ، به شكل مبهمي به عواملي اشاره مي كند كه به زعم او در گذشته دست اندر كار وقوع فتنه ميان ايران و عراق بوده‌اند و ابرازنگراني مي كند كه مبادا با به تأخير افتادن صلح، اين عوامل دوباره براي شروع جنگي تازه دست به كار شوند. هرچند كه در ادامه و به صورت تلويحي منظور خود از اين عوامل را غرب و به ويژه صهيونيست ها معرفي مي‌كند. تأكيد صدام بر داشتن دشمن مشترك صهيونيستي با ايران را مي توان نشانه جدي شدن اختلافات صدام و غرب در آستانه جنگ با كويت دانست. حوادث بعدي كه در نهايت به سرنگوني صدام انجاميد به خوبي عمق اين اختلافات را آشكار كرد.

بر گرفته از آفتاب

تنظيم براي تبيان :