دبيركل اوپك با تاكيد بر اهميت امنيت تقاضا در بازار نفت اعلام كرد: نبود امنيت تقاضا براي توليد كنندگان سبب ترديد در سرمايه گذاري هاي جديد و بي ثباتي بازار نفت مي شود.

به گزارش پايگاه اينترنتي دبيرخانه سازمان كشورهاي صادر كننده نفت (اوپك) عبدالله سالم البدري در يك نشست انرژي در برلين كه از سوي شوراي روابط خارجي آلمان و شركت آلماني نفت و گاز وينترشل ترتيب داده شده بود، به تفسير ديدگاه اوپك در باره چشم انداز انرژي جهان و تاكيد بر اهميت انرژي در دهه هاي آينده پرداخت.

متن كامل سخنراني دبيركل اوپك به شرح زير است:

انرژي براي قرن ها در پيشرفت بشريت نقش محوري داشته و تاثير مثبتي بر زندگي ميلياردها انسان ساكن كره زمين داشته است و اين مقوله تاثير مهمي بر شكوفايي اقتصادي و پيشرفت اجتماعي بشر در آينده خواهد داشت.

انتظار مي رود جمعيت جهان تا سال 2035 به بيش از هشت ميليارد و 600 ميليون نفر برسد كه در مقايسه با جمعيت كنوني، يك ميليارد و 600 ميليون نفر رشد خواهد داشت، به طوري كه ظرف 20 سال آينده به اندازه جمعيت كنوني دو كشور هند و آمريكا به كل جمعيت جهان افزوده خواهد شد.

اقتصاد جهان نيز در بلند مدت از ركودي كه هم اكنون با آن دست و پنجه نرم مي كند، رهايي مي يابد و با بررسي تجربه هاي گذشته مي توان به اين نتيجه رسيد كه ركود اقتصادي هميشگي نخواهد بود و شرايط در آينده بهبود مي يابد.

هم اكنون سه ميليارد نفر در جهان با دستمزدي كمتر از دو دلار و 50 سنت زندگي مي كنند، يك ميليارد و 400 ميليون دلار به برق دسترسي ندارند و دو ميليارد و 700 ميليون نفر نيز براي تامين نيازهاي اوليه زندگي خود از انرژي هاي زيست توده استفاده مي كنند.

زيست توده يا بيومس (Biomass) يك منبع تجديد پذير انرژي است كه از مواد زيستي به دست مي‌آيد، مواد زيستي شامل موجودات زنده يا بقاياي آنها مي شود كه از جمله اين مواد مي توان به چوب، زباله و الكل اشاره كرد.

زيست توده به طور معمول شامل بقاياي گياهي است كه براي توليد الكتريسيته يا گرما به كار مي‌رود.

هم اكنون ظرفيت هايي بسياري براي توسعه بخش هاي اقتصادي و اجتماعي وجود دارد؛ متاسفانه امروزه ميلياردها نفر از مردم جهان همچنان از فقر انرژي رنج مي برند و استفاده از تازه ترين خدمات انرژي براي بشر موضوعي حياتي است.

افزايش تقاضاي انرژي جهان در آينده يكي از مهم ترين بحث هاي امروز بشر است، در تازه ترين گزارش چشم انداز جهاني نفت سازمان كشورهاي صادر كننده نفت (اوپك) در سال 2011 پيش بيني مي شود تقاضاي جهاني انرژي در سال 2035 نسبت به سال 2010، 50 درصد افزايش مي يابد.

افزايش تقاضاي انرژي نه تنها براي توليد كنندگان و سرمايه گذاران بلكه براي مصرف كنندگان انرژي نيز چالشي بسيار كليدي به شمار مي آيد.

جهانيان براي پاسخگويي به اين چالش كليدي به يك بازار انرژي با ثبات و قابل پيش بيني نياز دارند و همگي بايد توجه خود را روي توسعه پايدار و كارآمد منابع مختلف انرژي متمركز كنيم.

هر منبع انرژي كه بتواند پاسخگوي نيازهاي انرژي بشر در آينده باشد، مهم است و همگي بايد به توليد كنندگان و سرمايه گذاران درباره پاسخگويي به نيازهاي انرژي در آينده اطمينان خاطر دهيم.

در گزارش چشم انداز جهاني نفت اوپك در سال 2011 (OPEC’s World Oil Outllook 2011) مصرف تمام منابع انرژي جهان با رشد همراه خواهد بود، اگر چه سهم هريك از اين منابع در عرضه  جهاني انرژي با تغيير رو به رو خواهد بود.

سوخت هاي فسيلي كه هم اكنون سهمي 87 درصدي در عرضه جهاني انرژي دارد تا سال 2035 همچنان سهم 82 درصدي از عرضه جهاني انرژي را بر عهده خواهد داشت.

نفت تا سال 2035 همچنان سهم عمده اي در تامين نيازهاي انرژي خواهد داشت؛ اگرچه سهم كلي آن در دوره مورد بررسي از 34 درصد كنوني به 28 درصد كاهش مي يابد.

نفت همچنان در رشد اقتصادي جهان به ويژه در صنعت حمل و نقل نقش محوري خواهد داشت و سهم زغال سنگ در تامين نيازهاي انرژي جهان بدون تغيير زياد نسبت به شرايط كنوني تا سال 2035، 29 درصد خواهد بود.

سهم گاز طبيعي در عرضه جهاني انرژي از 23 درصد كنوني تا سال 2035 به 25 درصد افزايش مي يابد.

 توليد انرژي هاي تجديدپذير به سرعت رشد مي كند اما سهم اين انرژي از عرضه جهاني انرژي در سال 2035 تنها سه درصد خواهد بود.

بر اساس گزارش چشم انداز جهاني اوپك، تقاضاي جهاني نفت خام در بازه زماني 2010 تا 2035 روزانه 23 ميليون بشكه افزايش مي يابد و به مجموع روزانه 110 ميليون بشكه مي رسد.

بخش عمده رشد تقاضاي نفت جهان از سوي كشورهاي در حال توسعه آسيايي خواهد بود كه 80 درصد رشد تقاضاي جهاني نفت را شامل مي شوند، در حالي كه تقاضاي كشورهاي عضو سازمان توسعه و همكارهاي اقتصادي (او يي سي دي) با افت رو به رو خواهد بود.

براي پاسخگويي به رشد تقاضاي نفت، ذخاير نفت خام كافي وجود دارد، فناوري ها و روش هاي جديد ازدياد برداشت در سال هاي اخير سبب افزايش ذخاير نفتي متعارف و نامتعارف شده است.

امروزه ما شاهد افزايش ذخاير نفتي و توليد چشمگير از پروژه هاي جديد در سراسر جهان هستيم.

تازه ترين برآوردهاي موسسه زمين شناسي آمريكا نشان مي دهد ذخاير نفتي قابل استحصال جهان هم اكنون حدود سه ميليارد و 500 ميليون بشكه است، اما مقدار توليد نفت كمتر از يك سوم اين مقدار بوده است.

با توجه به كاهش هزينه هاي برداشت نفت، به كمك ذخاير نفتي جديد و افزايش عرضه جهاني نفت خام مي توان شاهد توسعه هر چه بيشتر صنعت جهاني نفت بود.

برخي كارشناسان و تحليلگران نفتي از فرا رسيدن زمان اوج مصرف نفت خام سخن مي گويند اما بايد بگويم اين اتفاق به اين زودي ها رخ نمي دهد، البته چنين روزي سرانجام فرا مي رسد اما بي شك همچنان فرا نرسيده است.

براي اين كه هر چه بيشتر فرا رسيدن چنين روزي را به تاخير بيندازيم، بايد فناوري هاي كاربردي در تمام بخش هاي صنعت نفت را توسعه دهيم و براي اكتشاف نفت در مناطق جديد آغاز كنيم و  از همه مهم تر براي تحقق اين هدف به نوعي مديريت با جرات خطرپذيري بالا نياز داريم.

سرمايه گذاري ها در صنعت نفت به شرايط خاصي نياز دارد اما به طور كلي يكي از محركه هاي اصلي براي تضمين سرمايه گذاري ها در بخش هاي افزايش ظرفيت توليد از سوي قشر توليد كننده، بحث امنيت تقاضاست.

همان طوري كه مصرف كنندگان خواهان امنيت عرضه در بازار نفت هستند، توليد كنندگان نيز به دنبال امنيت تقاضا هستند و امنيت انرژي در جهان به صورت دايره اي تعبير مي شود كه دو نيم دايره امنيت عرضه و تقاضا در كنار يكديگر قرار مي گيرند.

توليد كنندگان خواهان درك روشني نسبت به آينده تقاضاي نفت در بازارهاي جهاني هستند به ويژه سياست هايي كه در باره مصرف نفت در كشورهاي مصرف كننده در نظر گرفته مي شود، نيز همواره يكي از دغدغه هاي توليدكنندگان بوده است و بي اهميتي به اين موضوع مي تواند به ترديد ها در باره سرمايه گذاري ها در بخش هاي ظرفيت هاي جديد و بي ثباتي بازار نفت در آينده منجر شود.

توليد كنندگان نمي خواهند بدون اطمينان خاطر نسبت به وجود تقاضا براي ظرفيت هاي بيشتر، سرمايه هاي هنگفت خود را در پروژه هاي افزايش ظرفيت توليد به هدر دهند، همچنين در نقطه مقابل نبود سرمايه گذاري هاي كافي، مصرف كنندگان را براي تامين نيازهاي انرژي خود با مشكل رو به رو مي سازد.

در بازه زماني 2012 تا 2016، 116 پروژه بالا دستي در صنعت نفت كشورهاي عضو اوپك اجرا مي شود، به طوري كه در اين پروژه ها 280 ميليارد دلار سرمايه گذاري صورت مي گيرد، بنابراين كشورهاي اوپك  بي شك خواهان امنيت تقاضا هستند.

يكي از موضوع هايي كه امروزه بسيار درباره آن بحث مي شود، شرايط اقتصادي جهان است، كشورهاي اروپايي عضو منطقه مالي يورو هم اكنون با بدهي هاي مالي سنگين و مشكلات اقتصادي پيچيده اي دست و پنجه نرم مي كنند.

پيش بيني مي شود رشد اقتصادي كشورهاي منطقه مالي يورو در سال جاري ميلادي با افت رو به رو شود، همچنين اقتصاد آمريكا به عنوان يكي از اقتصادهاي توسعه يافته دنيا شرايط پيچيده اي خواهد داشت.

در چين، دومين مصرف كننده نفت جهان كه پيش بيني مي شود نرخ رشد اقتصاديش روي رقم 8 درصد باقي بماند، آمارها حاكي از كند شدن رشد اقتصادي است، بنابراين چشم انداز روشني درباره شرايط اقتصادي دومين مصرف كننده نفت در بلند مدت و كوتاه مدت وجود ندارد.

همچنين در كشورهاي در حال توسعه اين نگراني وجود دارد كه آيا مشكلات اقتصادي كشورهاي عضو او يي سي دي مي تواند اقتصاد و روند تقاضا براي كالاهاي صادراتي آنها  را تحت تاثير قرار دهد.

هم اكنون موضوع منابع انساني متخصص يكي از چالش هاي فرا روي صنعت جهاني نفت خام به شمار مي رود، يكي از نيازهاي اصلي امروز صنعت نفت جذب فارغ التحصيلان آينده نگر، حفظ متخصصان با استعداد و انتقال دانش و فناوري به نسل هاي بعدي است زيرا اين نسل هاي جديد هستند كه سرنوشت صنعت نفت جهان را در آينده را رقم مي زنند.

حفاظت از محيط زيست و حمايت از توسعه پايدار همچنين يكي ديگر از دغدغه هاي اصلي صنعت جهاني نفت به شمار مي رود، بنابراين براي دستيابي به اين هدف استفاده از فناوري جديد و پاك اهميت ويژه اي خواهد داشت.

بنابراين ما براي تداوم استفاده از انرژي هاي فسيلي به صورت كارآمد و پاك بايد به فكر جلوگيري از انتشار و ذخيره سازي دي اكسيد كربن باشيم.

جلوگيري از انتشار دي اكسيد كربن و ذخيره سازي آن  كمك قابل توجهي به كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي در محيط زيست مي كند.

براي ارائه چشم اندازي روشن و دقيق از انرژي جهان در آينده نيازمند رسيدن به درك بالايي از ديدگاه مشترك توليد كنندگان و مصرف كنندگان (شركت هاي ملي و بين المللي نفت و همچنين شركت هاي خدماتي در سراسر جهان) و برگزاري گفت و گوهاي مثبت و سازنده ميان دو طرف نياز داريم.

بررسي دقيق بازارهاي جهاني نفت خام و ارائه پيش بيني كارشناسان با هدف ترويج ثبات در بازار همواره از اهداف كليدي اوپك به شمار مي رود.